Waarom thee in een vliegtuig anders smaakt
De mensen die mij goed kennen weten dat ik twee passies heb: luchtvaart en thee. Twee jaar lang vloog ik als stewardess van het ene continent naar het andere. Tegelijkertijd begon mijn belangstelling voor thee te groeien. Het viel mij op dat thee op 10.000 meter hoogte toch echt anders smaakt dan op de grond. Maar waarom is dat? Lage luchtdruk Een belangrijke reden hiervoor is dat de luchtdruk aan boord van een vliegtuig lager is dan de luchtdruk op zeeniveau. De luchtdruk aan boord is vergelijkbaar met de luchtdruk op 2400 meter hoogte. De lucht is dus ijler, wat betekent dat het zuurstofgehalte lager is. Dit heeft weer tot gevolg dat het kookpunt van water op vlieghoogte lager ligt dan op de grond, zo rond de 90 graden Celsius. Zodra water het kookpunt heeft bereikt, neemt de temperatuur niet verder toe. Bij de meeste theesoorten die aan boord worden geserveerd heeft dit tot gevolg dat niet alle stoffen van de thee, waarvan we graag willen dat die vrij komen, ook daadwerkelijk vrij komen. Lage luchtvochtigheid Niet alleen de luchtdruk, maar ook de luchtvochtigheid aan boord van een vliegtuig is aanzienlijk lager dan op de grond. Dit wordt veroorzaakt door het opwarmen van de koude lucht van buiten naar een temperatuur binnen die aangenaam is voor de passagiers. In Nederland is de luchtvochtigheid gemiddeld 75%. Aan boord van een vliegtuig is dit slechts nog 5 à 15%. Droge lucht in een vliegtuig zorgt er voor dat je neusslijmvliezen uitdrogen. Daardoor neemt je reukvermogen, dat voor 90% de smaak bepaalt, aanzienlijk af. Dit is vergelijkbaar met een flinke verkoudheid.
Water Aangezien je kopje thee voor ten minste 99% uit water bestaat, is het water erg bepalend voor de geur, kleur en smaak. De samenstelling van het water aan boord is niet altijd constant en van dezelfde kwaliteit. De watertanks aan boord van vliegtuigen worden namelijk doorgaans gevuld met het lokale drinkwater van de luchthaven waar er op dat moment getankt wordt. Thee Uiteraard is de kwaliteit van de thee zelf ook van belang, maar een thee die op de grond wordt beschouwd als een thee van hoge kwaliteit is dus geen garantie voor een ultieme smaakbeleving op 10.000 meter hoogte. Zelfs de beste thee kan op kruishoogte zijn kracht en subtiliteit verliezen en al snel ‘vlak’ smaken.
British Airways British Airways benaderde om deze redenen in 2012 het theemerk Twinings met de vraag een nieuwe theemelange samen te stellen, die zowel op de grond als in de lucht goed smaakt, met verschillende soorten water gezet kan worden en ook met melk er in goed tot zijn recht komt. Twinings heeft vervolgens een theemelange samengesteld die door hun eigen theesommeliers, vaste klanten en het personeel van British Airways zowel op de grond als op verschillende vluchten uitgebreid is getest. De uiteindelijke theemelange is een combinatie van thee uit Assam (India), Kenia en Sri Lanka. Voor de theekenners onder ons: de CTC-methode die bij de thee uit Assam en Kenia is toegepast, bleek uitermate geschikt te zijn voor een snelle en efficiënte extractie op grote hoogte. De CTC-methode is een machinale bewerkingsmethode van thee, die bestemd is voor theezakjes. Deze thee geeft snel zijn kleur en smaak af aan heet water. Heb ik hiermee nu alle aspecten benoemd die de smaak van thee in een vliegtuig beïnvloeden? Nee, want ook het materiaal van het kopje, vaak een kartonnen of plastic beker, heeft invloed op de smaak. En dan hebben we nog het achtergrond geluid, waarvan uit onderzoek is gebleken dat het niveau hiervan ook nog eens de intensiteit van de smaak beïnvloedt. Al deze factoren maken dus dat vliegen de smaakbeleving van thee niet ten goede komt. Maar gelukkig kan het vliegtuig je ook brengen naar regio’s met prachtige theeplantages, waar de mooiste theeën vandaan komen. Dat lijkt mij dan ook een uitstekend idee voor volgend jaar!
